Bir sanat akımı olarak fovizmin ne olduğu, temsilcileri ve özellikleri sanat tarihi açısından son derece önemlidir. 1905 yılında ilk etkileri ortaya çıkan Fovizmin etkisi 1. Dünya Savaşına kadar devam eder. Bu akımda en belirgin özellik, sanatçıların oldukça parlak renkler kullanmasıdır. Yazımızda sizler için bu sanat akımının tüm yönlerini ayrıntılı şekilde inceledik.
Fovist sanatçılar resimlerini renk için renk ilkesi etrafında çizmiştir. Bu ilke, diğer sanatlarda mevcut olan ”sanat için sanat” anlayışının bir uzantısı olarak karşımıza çıkar. Fovizmde sürrealizm, mariyerizm ve soyut dışa vurumculuk akımlarının etkileri net bir şekilde önümüze çıkar. Fovizm sanatının ne olduğu ve özellikleri, sanat akımının tüm yönlerini gözler önüne serer.
Fovizm Nedir?
Fovizm kelimesinin kökeni Fransızca bir sözcük olan Fauves’ten türemiştir. Fauves, yırtıcılar ve vahşiler anlamını taşır. Bir sanat eleştirmeni tarafından topluluğa verilen isim, başta Henri Matisse olmak üzere akımın temsilcileri tarafından da uygun görülmüştür.
Fovizmi, diğer modern sanat akımlarından ayıran birçok farklı özellik bulunur. Bunlar içinde en önemlisi, nesne-renk uyuşmazlığı olarak bilinir. Dünyada ilk defa fovist sanatçılar nesneleri, portreleri ve figürleri farklı renkler etrafında çizmiştir. Örneğin 20. yüzyılın başına kadar ”güneş” sarı ve turuncu renklerinde çizilen bir simge iken, bir Fovist ressam, mor renkli güneş çizmesi ile farklılık yaratmıştır. Atların yeşil, dağların pembe ya da kaplumbağaların simsiyah çizildiği fovizm akımı, klasik resmin temsil ettiği tüm tabuları yıkmayı başaran bir akımdır. Fovizmin ne olduğu, bu şekilde özetlenebilir.
Fovizmin Diğer Sanat Dalları İle İlişkisi
Fovizm, sürrealizm ve dışa vurumculuk akımlarını etkileyen bir akımken, bazı ressamlar Noktacılık adıyla bilinen Puantilizm ekolünün belli başlı tekniklerini de kullanır. Akımda önemli olan ”içerik” değil ”üslup” ve ”biçim” olarak değerlendirilir. Bu nedenle fovist sanatçıların birçoğu resmin konusunu çok fazla önemsemez ve sıklıkla manzara resimleri çizer.
Fovizmin diğer sanat dalları ile ilişkisi, içkin bir görünümle karşımıza çıkar. Eleştirmenin sanatçılara bu ismi vermesinin nedeni ise kaleme aldığı bir yazıda da karşımıza çıkar. Mevcut yazısında fovizmi, ressamların ”renkleri vahşice” kullanması olarak tanımlar. Klasik resmin tüm kurallarına meydan okuyan fovist ressamlar, özgün bir tarz ve üslup yakalayabilmiştir. Bu orijinal tarz, Kübizm akımının doğmasında da son derece etkilidir.
Fovizm Sanat Akımının Kurucusu
Fovizm sanat akımının kurucusu, Henri Matisse kabul edilir. Matisse’in ilk dönemde çizdiği resimler, genellikle Post-Empresyonizm akımıyla benzerlik gösteren çalışmalardır. Ancak sonraki yıllarda çizdiği tablolarda spontane çizim tekniği kullanır. Fransız ressama göre, sanatçının izlenimlerini değil iç dünyasını yansıttığı eserler olmalı ve önemli olan teknik değil biçim olmalıdır.
Doğadaki her biçim kendine özgü bir yapıdadır ve kuralsızlık taşır. Bu nedenle çizilen resimler de aynı oranda özgür ve kural dışı bir tarz olmalıdır.
Kendisinden sonra gelen birçok ressama esin kaynağı olan çalışmaları bulunan Henri Matisse, önce Avrupa’da sonra dünya genelinde büyük ilgi görmüştür. İspanyol ressam Pablo Picasso da bir sanat dergisiyle yaptığı röportajda Matisse’nin resimlerinden övgüyle bahsederek, Fovizm akımından etkilendiğini ifade eder.
Bir Sanat Akımı Olarak Fovizm
Fovizm 20. Yüzyıl’da ortaya çıkan Modern Sanatın ilk büyük akımlarından birisidir. Bir grup Fransız sanatçının 1905’de Paris de açtıkları Salon d’Automne (sonbahar Salonu) sergisi ile ortaya çıkan bir akımdır. Akım en parlak dönemlerini 1905-1907 yılları arasında yaşamakla birlikte, sadece 3 sergi açmışlardır.
İlk sergilerinde bulunan ünlü eleştirmen Louise Vauxcelle bu grup ile kullandıkları çiğ renklerden dolayı dalga geçmiştir. Bu amaçla onlara, Vahşi Hayvanlar anlamına gelen “Les Fouves” olarak hitap etmiştir. Bu tanımı kabul eden sanatçılar akımın adını Fovizm olarak benimsemiştir.
Bir sanat akımı olarak Fovizm akımının öncüsü olarak Henri Matisse kabul edilir. Diğer temsilcileri ise; şu şekilde sıralanabilir:
- Andre Derain (1880-1954)
- Maurice de Vlaminck (1876-1958)
- Georges Seurat (1882-1963)
Fovizm’in karakteristik özelliği saf, canlı ve parlak renkleri kullanmasıdır. Bu renkleri, doğrudan tabloya tüpten çıktığı gibi aktarır ve serbest fırça darbeleri, kesik çizgiler ile detaysız kompozisyonlar ortaya çıkarır.
Fovizm Akımının Öncüsü Henri Matisse
Fovizm akımının öncüsü Henri Matisse, Aralık 1869’da dünyaya gelmiştir. 3 kasım 1954’de vefat eden Fransız sanatçı yirminci yüzyılın en önemli ressamlarından biri kabul edilir. Fovizm Sanat Akımının kurucusu olan Matisse, aynı zamanda Picasso, Kandinskiy, Cezane ile birlikte Modern Sanatın en önemli temsilcilerinden birisi olarak bilinir.
Hukuk eğitimi almasına karşın, geçirdiği apandisit ameliyatından sonra, çoğunlukla vaktini istirahat ile geçirdiği zamanlarda, resim ile ilgilenmiştir. Bu vakitler sayesinde, resme daha çok zaman bulmuştur. Bu dönem boyunca resme ilgisi daha da artan Matisse için resim adeta bir tutku haline gelmeye başlamıştır. Hukuk alanındaki kariyerini sona erdiren sanatçı, asıl tutkusu olan resme artık tamamen yönelme eğilimi göstermiştir. Tüm bu yönleri, onu inanılmaz bir sanatçı kılar.
